Ana SayfaİLHAM VEREN TOPUKLARHayaller ve Şekillerin Kadını: Zaha Hadid

Hayaller ve Şekillerin Kadını: Zaha Hadid

Mimaride çığır açan fikirleri ve tasarımlarıyla Zaha Hadid, Kale Grubu sponsorluğunda hazırladığımız İlham Veren Topuklar köşemizde!

Zaha Hadid kimdir?

Zaha Hadid, 31 Ekim 1950’de, Irak’ın başkenti Bağdat’ta doğdu. İngiliz asıllı bir Iraklı olduğundan, aynı coğrafyada doğan kadınlara nazaran biraz daha şanslıydı. Sanayici bir baba ve aktris bir annenin kızı olarak çocukluğundan beri ilgi alanlarına yönelecek desteği bulabilmişti. Sayılar, şekiller ve tasarım, onun her zaman ilgisini çekmişti. Küçük yaşlarda yanında bir not defteri taşıma alışkanlığı vardı; onu büyüleyen şekilleri bir araya getirmek onun için her zaman heyecan vericiydi.

Üniversite eğitimi için yöneldiği ilk okul, Beyrut Amerikan Üniversitesi Matematik Bölümü’ydü. Sonrasında London Architectural Association’da Mimarlık Bölümü’nü bitirdi. Mezun olur olmaz, 1977’de ortağı olacağı Office for Metropolitan Architecture’da çalışmaya başladı. Burası dahil pek çok kurumda mimarlık alanında dersler verecek, Harvard ve Illinois Üniversiteleri gibi prestijli kurumlarda eğitmenlik yapacaktı.

Aldığı eğitimler ve mesleki tecrübeleri, mimari hayalleri ile birleşince ortaya tamamen kendine özgü bir tarz çıkarmış oldu Hadid. Projeleri birçok kez inşa edilemeyecek kadar karmaşık bulundu ancak usta mimar her seferinde uçuk hayalleriyle gerçekliği bağdaştırmanın bir yolunu buldu. Bazı projeleri çok pahalıya mal olduğu için eleştirilse de, tamamlanan her eseri tüm dünyada hayranlık uyandırmayı başardı.

1980’lerin sonunda ortaya çıkan postmodern bir mimari akım olan dekonstrüktivizm, Zaha Hadid’in adıyla birlikte anılan akımdır. Yapıyı bir araya getiren temel parçaların bütünlüğünün bozulması, yüzeylerdeki deneysellikler ve bütünüyle özgün bir kargaşa içeren dekonstrüktivist eserler, bilimkurgu filmlerindeki uzay çağı yapılarını anımsatan bir tarzda tasarlanırlar. Zaha Hadid’in tarzı, doğal ve organik oluşumlardan, kıvrımların geometrisinden ve bütünüyle kullanılabilir pratik sistemlerden beslendiği için tamamen kendine özgü olmasıyla mimarlık alanında çığır açabildi.

Iraqi architect Zaha Hadid in her London office, UK, circa 1985. (Photo by Christopher Pillitz/Getty Images)

2004 yılında Pritzker Mimarlık Ödülü’nü alan ilk kadın mimar olarak tarihe geçen Zaha Hadid, 2008 yılında da Forbes Dergisi tarafından hazırlanan Dünyanın En Güçlü 100 Kadını listesinde 69. sırada gösterildi.

2016 yılında aniden hastalanan Zahid, bronşit tanısı konulmasından bir gün sonra, 31 Mart 2016’da ani bir kalp krizi sonucu 66 yaşında aramızdan ayrıldı.

Zaha Hadid’in muhteşem eserleri

Almanya’nın Weil Am Rhein şehrindeki Vitra İtfaiye Binası, Zaha Hadid’in inşa edilen ilk projesi. Çarpışan düzlemler adını verdiği bu tasarımıyla tüm dünyanın ilgisini çekmeyi başarmıştı.

İspanya’nın Zaragosa şehrinde inşa edilen bu köprü, Ebro Nehri üzerinde bulunuyor ve 280 metre uzunluğunda. Yaya yolu üzerinde kurulmuş olan sergi alanlarını içeren köprü, dünyanın en ilginç tasarımları arasında.

Riverside Müzesi tasarımı, Zaha Hadid’in Britanya’daki ilk büyük tasarımı kabul ediliyor. İskoçya’nın başkenti Glasgow’da yer alan eser, kendine has çapraşık çatısı ve özgün renk skalasıyla dekonstrüktivizmin örnekleri arasında.

Londra Su Sporları Merkezi: 2011 yılında tamamlanan yapı, 2012 yılında Londra’da düzenlenen Yaz Olimpiyatları için tasarlanmıştı. Nehrin kenarında konumlandırılan yapıda suyun doğal hareketlerini çağrıştıran detaylar, olimpik müsabakalar için kullanışlı ve bol kapasiteli bir alan yaratıyor olmasıyla da çok işlevsel.

Haydar Aliyev Kültür Merkezi: Azerbaycan Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev’in adına Bakü’de yaptırılan binanın tasarımı ile Zaha Hadid, 2014 yılında Londra Tasarım Müzesi Ödülleri’nde En İyi Tasarım Ödülü’nü almıştı.

Pekin’deki Galaxy SOHO isimli bu yapı, kompleks bir alışveriş merkezi konseptinde tasarlandı. Çin’deki ikinci büyük Zaha Hadid eseri ise, Ekim 2019’da açılacak olan ve dünyanın en büyük havaalanı olarak nitelendirilen Beijing Havalimanı olacak.

İtalya’daki Afragola/Napoli Hızlı Tren İstasyonu, Zaha Hadid’in ölümünden sonra hayata geçirilen ilk projesi.

Bu proje, Zaha Hadid’in İstanbul-Kartal için hazırladığı kentsel dönüşüm projesi. 2006 yılında hazırlanan ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi Metropoliten Planlama ve Kentsel Tasarım Merkezi (İMP) tarafından düzenlenen yarışmanın kazananı olarak kabul edilen projenin üzerinde yıllardır tartışılıyor.

Bu web sitesinin içeriğinin sorumluluğu tamamıyla Dijital Topuklar’a aittir ve sponsorun görüşlerini yansıtmamaktadır.   

CEVAP VER

Please enter your comment!
Please enter your name here

Must Read