İhtiyacımız olan bütün bilgilere internet üzerinden ulaşmaya alışırken düşünmemiz gereken bazı şeyler var; çünkü ‘internet’, bütün o bilginin kaynağı değil, çeşitli kaynaklara ulaşabilmemizi sağlayan bir araç aslında!
Zencefilin öksürüğe iyi geldiğini söyleyen birine ‘nereden biliyorsun?’ diye sorduğumuzda ‘internette okudum’ cevabını almak yeterli olmamalı. Ulaştığınız içeriğin kaynağını sorgulamak, hele ki sağlıkla ilgili bir bilgi arayışı içerisindeyseniz, gerçekten de hayati önem taşıyor. Nasıl ki yazarı belirsiz, derme çatma bir kitaptaki bilgilere itimat etmeyeceksek, çeşitli arayışlar sonucunda bulduğumuz online içerikleri de sorgulamamız gerekiyor. İnternette bulduğu bilgilerle sağlık sorunlarına çare arayanlar hiç az değil. Özellikle konu ebeveynlik ve çocuk bakımı olduğunda, internet ortamı adeta bir gayya kuyusuna dönüşüyor.
Online içeriklerle ilgili şöyle bir handikap var: Gerçekten uzman yazarlar tarafından yazılmış, sorumluluk sahibi, kolay ulaşılabilir içerikler bir yerlerde mevcutken, birçok sitede ise yalnızca hit alabilmek için -daha çok tıklanmak için- yazılmış, arama motorlarının gerekli kıldığı ‘arama kelimeleri’ dışında pek az gerçek bilgi içeren, derlenmiş içerikler karşımıza çıkıyor. Daha çok tıklanan siteler, yine arama motorları tarafından daha değerli görüldüğü için arama sonuçları arasında en üstlerde çıkıyor. Elbette arama motorlarının da bazı içerikleri değerli görmesi için geliştirilmiş bazı içerikler var ancak ne yazık ki Türkçe içeriklerde, bu standartları yerine getirmek oldukça kolay olduğu için ortalık ‘çöp içerik’ ile dolu halde.
En çok aratılan içeriklerin de -cinsellik konulu içeriklerden sonra- ‘anne-bebek içeriği’ tabir edilen ebeveynlik, hamilelik, doğum, bebek ve çocuk bakımı konularını içeren içerikler olduğu düşünüldüğünde, ortaya dev bir ‘interneti doktor bilen anne-baba’ kalabalığı çıkmış oluyor.
Oluşabilecek en tehlikeli durumlar için bile internette çeşitli aramalar yapıldığını görüyoruz. Örneğin bildiğimiz en temel güvenlik kurallarından biri, çocuklar yabancı cisim yuttuğunda bir uzmana danışmamız gerektiği. Oysa internette yapılan aramalara baktığımızda ebeveynlerin ilk olarak bir uzmana değil, Google’a danıştığını görüyoruz.
Lafı fazla uzatmadan, çocukcağızların da canına kast etmeden, internette (özellikle sağlık konuları ile ilgili) bir arama yaparken dikkat etmeniz gerekenlerle ilgili birkaç öneride bulunalım:
1. Özel olduğunuzu hatırlayın
Siz özelsiniz, çocuğunuz da öyle. Örneğin bebeğinizle emzirme sorunları yaşıyorsanız bunun çok çeşitli sebepleri olabilir. ‘Emmeyen bebeğe iyi gelen 5 şey’i uyguladığınızda bebeğinizin hemen mükemmel bir şekilde emmeye başlamasını bekleyemezsiniz. Durumunuzun, şartlarınızın detaylıca gözden geçirilmesi ve size özel bir çözüm üretilmesi gerekir.
2. Soru-cevap içeriklerden uzak durun
Çeşitli forumlarda ya da bazı sitelerde derlenmiş içeriklerde birilerinin bir soru sorduğunu ve bazı kişilerin de bu sorulara kesin cevaplar verdiğini görürüz. Eğer kesin olarak güvendiğiniz bir sitede, tanıdığınız bir uzman tarafından cevaplanmamışsa, bu soru-cevap metinlerine itibar etmemeniz gerekir. Konu hakkında bir fikir edinmeniz için iyi olsa da, gerçekten de sizin durumunuzda ne yapmanız gerektiğini başkalarının sorduğu sorular üzerinden öğrenemezsiniz. Basit bir baş ağrısı bile olsa, size özgü durumlarla beraber değerlendirilmesi gerekebilir. Dahası, küçük bir sorun için korkunç olasılıklardan bahsedildiğini görüp yersiz paniğe kapılmanız da hiç hoş olmaz. Yabancı cisim yutup seri ameliyatlara maruz kalan çocukların hikayelerini okuyup fenalıklar geçirmek yerine, doğrudan bir uzmana ulaşarak başınıza neler gelebileceğini ondan öğrenmeniz en hayırlısı.
3. Kaynağı sorgulayın
Ulaştığınız web sitesi toplumda saygı gören, ‘adı sanı bilindik’ bir isme sahip olsa iyi olur elbette ancak yine de, doğrudan bir uzmanın dilinden yazılmış içeriklere dahi ulaşsanız, bilginin kaynağını sorgulamalısınız. Kuru kuruya bilgi veren sitelerin çoğu, yine başka web sitelerinden derlenen bilgileri sunuyor. Değerli zamanınızı ve akıl sağlığınızı korumanız için, yalnızca güvendiğiniz kaynaklarda yer alan içeriklere itibar edin.
♦